Ara bölgede güveni tesis edecek iki toplumlu üst düzey toplantı
İskandinav ülkelerinin Kıbrıs Büyükelçileri, 50’nci yılını dolduran Kıbrıs müzakerelerine destek ve aynı zamanda iki toplum arasında eksik olan güvenin yeniden tesis edilmesini sağlamak için, iki gün önce Ledra Palace Hotel yakınındaki iki toplumlu Dayanışma Merkezi’nde, üst düzey bir toplantı düzenledi. Bu toplantıya KKTC Başbakanı ve CTP Genel Başkanı Özkan Yorgancıoğlu, DİSİ Başkanı Averof Neophytou, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı ve Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü’nün Misyon Şefi Lisa Buttenheim, Finlandiya Büyükelçisi Anu Saarela, İsveç Büyükelçisi Klas Gierow, Norveç Büyükelçisi Sjur Larsen ve Finlandiya Parlamentosu Kıbrıs Dostluk Grubu Başkanı Milletvekili Satu Haapanen’in yanında, dini liderler, çok sayıda diplomat, sivil toplum temsilcisi, akademisyen ve halktan davetliler katıldı.


Kıbrıs’ta görev yapan İskandinav Büyükelçilerinin genel görüşü, Kıbrıs’taki bölünmüşlüğün kapsamlı ve kalıcı bir çözümle sona ermesi yönündeydi. Son yıllarda, Kayıp Şahıslar Komitesi’nin çalışmaları, spor alanındaki Federasyonların ortak işbirlikleri, kültürel mirasın korunmasına yönelik UNDP, USAID ve AB gibi kurumların yaptığı mali katkıların yanında, ilgili diğer sivil toplum örgütlerinin kalıcı barışa ulaşabilmek ve güven inşa edecek önemli başarılara imza attıklarına dikkat çekilerek, çözümün artık yakın olduğuna vurgu yapıldı. Kıbrıs’ta kapsamlı bir çözümün, tüm Kıbrıslılara fayda getireceğine değinilerek, bu çabaların destekleneceği mesajı da verilmiştir.


BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı ve Kıbrıs’taki Birleşmiş Milletler Barış Gücü’nün Misyon Şefi Lisa Buttenheim yaptığı konuşmasında, Kıbrısta son 50 yılda oluşan güvensizlikten ötürü Kıbrıslı Türkler ile Rumların gerçek ve kalıcı bir barış sürecine tam olarak geçemediğini, oysa barışı tesis etmezden önce, güveni yaratmanın daha önemli olduğuna dikkat çekti. Bunu başarabilmek için diyaloğa önem vermek gerektiğine vurgu yapan Buttenheim, konuşması sırasında esprili ve mizahlı yaklaşımlarıyla da dinleyicileri pek sıkmadı. Konuşması sırasında protokolü selamlarken dili sürçen Buttenheim, tecrübeli bir diplomat edasıyla durumu düzelttiyse de, konuşmasının sonunda okuduğu kağıtların sırasını karıştırınca, sonuç bölümünde aktarmak istediklerini az da olsa gecikmeli aktarmayı başarabildi.


Daha sonra kürsüye gelen DİSİ Başkanı Averof Neophytou yaptığı konuşmasında, son elli yılda Kıbrıslıların eline şimdiye dek böylesi önemli bir fırsatın geçmediğine dikkat çekerek, bu fırsatın tüm Kıbrıslılar tarafından iyi değerlendirilmesine vurgu yaptı. DİSİ Başkanı Averof Neofitu, güvenlik konusunda Kıbrıslı Türklerin Kıbrıslı Rumlara ve Kıbrıslı Rumların da Türkiye’ye karşı güvensizlikleri bulunduğunu anlatarak, geçmişte pek çok kez tarafların birbirlerini suçladıklarını, ancak şimdi bu suçlamaları bir tarafa bırakmanın zamanının geldiğine vurgu yaptı.


Akdeniz’i çevreleyen sularda ve Kıbrıs’ın münhasır ekonomik bölgesinde bulunan yeni doğal gaz rezervleri sayesinde Kıbrıslıların önünde büyük fırsatlar bulunduğunu da hatırlatarak, kazan kazan temelinde her iki tarafın kazançlı çıkması için, kimsenin birbiri üzerinde etkin olmaya çalışmaması gerektiğini dile getirdi. Bugünkü statükodan beslenen bazı kesimler olduğuna da dikkat çeken Başkan Neophytou, işbirliği eksikliği yüzünden rant elde eden tarafların, Kıbrıs’ın parlak geleceği için tıkaç tıkamaya devam ettiğini söyledi. Her iki toplumun birbirine karşı saygı ve sevgi göstermesi gerektiğine de dikkat çeken Başkan Averof Neophytou, din, dil, ırk ve kültür farklılıklarına da değinerek, her iki toplumun buna saygı göstermesi gerektiğini hatırlattı.


Ankara protokolünün uygulanması, Türkiye’ye AB müzakere başlıklarının açılması, Mağusa Limanı’nın AB gözetiminde açılması ve Maraş’ın kapsamlı çözüm öncesi gerçek sahiplerine iade edilmesi gerektiğine dikkat çekerek, çözüm öncesi ulaşılması mümkün olan Güven Yaratıcı Önlemlerin gereğine de dikkat çekti.

Kıbrıslı Türklerin kırmızıçizgisi olan ve kapsamlı bir çözümün parçası olarak düşünülmesi gereken Maraş’ın, Güven yaratıcı önlemlere eklenerek aslında kalıcı barışın ve kapsamlı çözümün öteleneceğine vurgu yapan KKTC Başbakanı ve CTP-BG Genel Başkanı Özkan Yorgancıoğlu, konuşmasının başında yaptığı Kıbrıs ağzı Rumca selamlama konuşmasında, tüm katılımcılardan büyük takdir aldı. Rumca olarak birkaç paragrafı anlaşılır bir dille söylemeyi başaran Başbakan Yorgancıoğlu, anne ve babasından Rumca öğrendiğini, ancak aradan geçen 50 yıllık sürede lisanını kullanacak fırsatı bulamadığından ancak bu kadarı ile yetinebileceğini vurgulayarak, konuşmasının geriye kalanını Türkçe yaptı. Çevirilerde bazı noksanlar yapıldığını fark eden Başbakan Yorgancıoğlu, araya girerek, toprak ve Maraş konusunda anlatmak istediklerini, doğru ve anlaşılır bir şekilde bu sefer de İngilizce olarak söyledi. Bu toplantıda yaptığı konuşmasıyla Başbakan Özkan Yorgancıoğlu benden tam not almış oldu.

Ayrıca, Kıbrıs’ta çözümü savunan bir sol partinin Başkanı olarak, 11 Şubat 2014’te yeniden başlayan müzakere sürecinin farklı olması için geçmişte yapılan hatalardan ders çıkarılması gerektiğine de dikkat çekerek, toplumun her alanından sivil toplum temsilcilerin çözüm, barış ve yeni Kıbrıs’a destek verdiklerini görmesinden büyük memnuniyet duyduğunu da dile getirdi. Kıbrıs’ta faaliyet gösteren siyasi partilerin ve siyasetçilerin, tarihin kendilerine yüklediği sorumluluktan kaçmayarak, çözüme ve kalıcı bir barışa ulaşılıncaya kadar bıkıp usanmadan çalışması gerektiğini de dile getirdi.

Kapsamlı çözüme ulaşmanın ve yaşatmanın kolay olmayacağını da vurgulayan Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, yakalanan çözüm inisiyatifinin iyi sahiplenilmesi gerektiğini, uluslararası ilginin Kıbrıs sorununa böylesi bir düzeyde arttığını hatırlatarak, yalan yanlış iddialarla birilerinin algı yönetimi yapmasına fırsat verilmemesi gerektiğini işaret ederek, CTP-BG olarak varılması muhtemel çözümün artılarını ve eksilerini köy köy gezerek halka anlattıklarını da dile getirdi. Rum tarafında da, çözüm için irade gösterip dirayetli duran bazı siyasi partiler bulunduğunu görmekten ayrıca mutlu olduğunu sözlerine ekledi.


Konuşmasının sonunda Yorgancıoğlu, dini ayinlerin, futbol federasyonlarının işbirliğinin ve 50 yıl aradan sonra ilk kez ortak 1 Mayıs kutlanacak olmasının sevindirici olduğunun altını çizerek, tüm bu gelişmelerin yaklaşan çözümün habercisi olduğunu müjdeledi. Daha sonra panelde soru ve cevaplara geçilerek etkinliğin birinci kısmı da tamamlanmış oldu. Toplantıya Rum Başpiskoposu, KKTC Din İşleri Başkanı ve Maronit Lideri’nin birarada katılması, sanırım bu etkinliğe ayrı bir renk katmıştır.