Kıbrıs Türk Otelciler Birliği (KTOB) Başkanı Fethi Özboğaç, ülkemizde farklı turizm çeşitliliği yaratılması ve halkın turizmi sevmesi ile ülkenin turizmden çok şeyler kazanacağını söyledi.
Ülkemizde turizmle ilgili olarak çok güzel malzeme olmasına rağmen değerlendiremediğimizi anlatan Özboğaç, “Bu kadar güzel dağ, deniz, 10 bin yıllık tarih ve eğitimli insanlarımız var. Turizmi yavaş yavaş halka yayarsak ve bilinçlendirirsek bu iş olur” dedi.
“Önce evimizde bir şeyleri düzenlememiz gerekir” diyen Özboğaç, halkın turizmi sevip anlaması gerektiğini belirterek, “Gelen yabancılara kuzeyi mi güneyi mi seçersiniz dediğinizde kuzeyi tercih edecektir. Güney Kıbrıs’taki tüm kaleleri topla Girne Kalesi’nin içine koy sığar. Bir Bellapais korkunç bir malzemedir” dedi.
Rumlarda bunların olmadığını anlatan Özboğaç, her şeyi bırakıp İngiltere’ye kamp kurarak İngiliz turistleri ülkemize çekmemiz gerektiğine işaret etti.
“Halk turizm yapmalı”
Halkın turizm yapabilmesi için bir çalışma içerisinde olduklarını kaydeden Özboğaç, yasaların da bunu desteklemesi gerektiğini, en büyük sıkıntının ise halkın turizm ile barışık olmamasından kaynaklandığını belirtti. Halkın turizm ile barışık olması halinde çevresine de sahip çıkacağını anlatan Özboğaç, “Kıbrıs’ta turizm bilinçteliği yoktur. Halk, turizme hâlâ ‘bu işten para kazanılmaz. Bu işten bize fayda yoktur’ gözüyle bakıyor” dedi.
Bir ülkeye dışarıdan döviz gelmezse o ülkenin kalkınamayacağını ifade eden Özboğaç, Afrika ülkelerinin bazılarının bu durumda olduğunu söyledi. Özboğaç, KKTC’ye dövizin girmesinin yolunun ise turizmden geçtiğini dile getirdi.
“2016 yılında çok olumsuzluk yaşadık”
2016 yılında Türkiye’de yaşanan olumsuzlukların Kuzey Kıbrıs’ta ciddi turist düşüşlerine neden olduğunu belirten Özboğaç, ana kanal İstanbul üzerinden ülkemize gelen turistlerin gelişlerini iptal ettiklerini söyledi.
2016 yılında eksi ikilik bir gerileme yaşandığını ancak 800 ile 900 bin kişilik ciddi bir Türkiye potansiyelinin devam ettiğini anlatan Özboğaç, Türkiye’den gelenlerin konaklama sürelerinin düşük olması nedeniyle ekonomiye katkısının az olduğunu belirtti.
Yıllardır turizmde olan sıkıntımızın kültür ve tarih turizmini yapamamamız olmasına bağlayan Özboğaç, en büyük sıkıntının ise İngiltere pazarının gelişmemesi olduğunu kaydetti. İngiltere’de 20-25 yıllık küçük tur operatörlerinin batması ile İngiltere’de ciddi bir gerileme yaşandığını anlatan Özboğaç, İngiltere’den Kıbrıs’a yılda 50 bin turist geldiğini ifade etti.
Rum kesimine 2016 yılında 3.5 milyon turist gelirken bu turistlerin 1.2 milyonunun İngiltere’den olduğuna dikkat çeken Özboğaç, “Bu gösteriyor ki, İngiltere Kıbrıs için ciddi bir pazardır. Türkiye’den sona İngiltere ciddi bir pazardır” dedi.
“Reklam halen yapılmadı”
İngiltere’de reklamların halen yapılmadığını anlatan Özboğaç, “Turizm nankör bir iştir. Sürekli hatırlatmak gerekir. Akdeniz’de vahşi bir rekabet vardır. İngiliz insanı ise Kıbrıs’a göre insan grubudur” dedi.
Özboğaç, İngiltere’de ciddi reklamlar yaparak batmak üzere olan küçük tur operatörlerine farklı bir uygulama getirilmesi gerektiğini anlattı ve ulaşım sıkıntısı yaşanan bir ülkede teşvikin mutlaka olması gerektiği üzerinde durdu.
Kıbrıs için iyi bir pazar olan Almanya ve Hollanda’da reklamların yapılması gerektiğine değinen Özboğaç, “Almanya’da son zamanlarda oluşturulan operasyonlarla 2016’da ülkemizde oluşacak turist açığını Almanya kapattı. Kasım ve aralık aylarında doluluklar arttı. Bunların yanına bir kaç ülke daha konulabilir” dedi.
“Tanıtım bütçesi çok dar”
Bakanlık safhasında tanıtım bütçesinin çok dar olduğunu anlatan Özboğaç, bugün İngiltere ve Almanya’da halen bir reklam kampanyasının yapılmadığını söyledi.
Fuarlara geldiklerini ancak reklam göremediklerini anlatan Özboğaç, her şeyin başının reklam olduğunu ve fuarlarla birlikte reklam kampanyalarına da başlanılması gerektiği üzerinde durdu.
2016’da turizmden 750 milyon dolar gelir elde edildiğini, bunun KKTC için ciddi bir rakam olduğunu anımsatan Özboğaç, ilk kez 2015 yılında dış ticaretin artı verdiğini belirtti. Bunun en önemli nedeninin turizm ve 630 milyon dolar ile eğitimde yaşanan getiriler olduğunu anlatan Özboğaç, ülkede iyi bir turizmin önemine değindi.
“Bizim kurtuluşumuz turizmdedir”
Kuzey Kıbrıs’ın kurtuluşunun turizmde olduğuna dikkat çeken Özboğaç, ülkede her şeyin turizme endeksli olması gerektiğini belirtti.
Bu yıl turist sayısında bir artış beklediklerini kaydeden Özboğaç, yaz döneminde büyük otellere büyük bir sirkülasyon yaşadığını ve küçük otellere de bir kaymanın beklendiğini söyledi.
Tesislerdeki tek sıkıntının, elektrik ve suda ciddi maliyet artışları olduğunu anlatan Özboğaç, “Elektrik 33’ten 55 kuruşa çıkarken, 10 kuruşluk katkı yine aynı kaldı. Katkıların da güncellenmesi gerekir. Türkiye’den su geldi çok sevindik ama 2.5 TL’den aldığımız su 7 TL’ye çıktı. Her belediye de farklı farklı fiyatlar uyguluyor. Böylece rekabette de sıkıntı yaşıyoruz. A oteli suyu 5 TL’ye mal ederken, diğer otel 7 TL’ye mal ediyor. Bunların bir dengeye gelmesi gerekir” dedi.
Kıbrıs’ta sürdürülebilir bir turizm politikası olsaydı bunların belirleneceğini anlatan Özboğaç, dünyada bunun böyle işlediğini belirtti.
“Halk turizmi sevmez”
Ülkemizde halkın turizmi sevmediğini ve otelciyi Kalkınma Bankası’nı soyan adamlar olarak gördüğünü kaydeden Özboğaç, “Ancak masanın üzerindeki makarnanın parasını turizm öder. Bunun farkında değiller” dedi.
Halka turizmin ülkemiz açısından ne kadar önemli olduğunun anlatılması gerektiği üzerinde duran Özboğaç, Türkiye’den 1.5 milyar dolar ithalat yapıldığını ve 118 milyon da ihracat yaptığımızı belirtti.
“Sizin cebinize biri döviz koymaz ise aldığınız malı nasıl ödeyeceksiniz?” diyen Özboğaç, bunun turizm tarafından ödendiğini de kaydetti.
Otellerimizde yerli ürün kullanıldığını anlatan Özboğaç, ülkede turist sayısının artırılması halinde portakalımızın, hellimimizin ve norumuzun satılacağını belirtti. Ülkemizde üretilen ürünlerin tam anlamıyla turistik ürün olmadığını kaydeden Özboğaç, kalite ve ambalaj açısından ciddi sıkıntılar yaşadıklarını, bu konuda bir proje yaptıklarını söyledi.
“Romalıların yaptığı mermerlerin üzerinde turist yürütüyoruz”
Salamis’te Romalıların yaptığı mermerlerin üzerinde 200 bin kişi yürüttüğümüze dikkat çeken Özboğaç, turistlerin “Aman Allah’ım bu mermerlerin üzerinde mi yürüyeceğiz” diyerek yürümek istemediklerini söyledi.
Tarihin kıymetini çok iyi bilmemiz gerektiğini anlatan Özboğaç, elimizdeki malzemenin çok değerli olduğunu ve malzemeye sürekli bakmamamız gerektiğini belirtti.
ALİ CANSU