Çok hızlı bir mekik diplomasisine şahit oluyoruz, BM Kıbrıs özel temsilcisi EİDE bu hafta Kıbrıs da liderler arasında Cenevre konferansına gidebilecek formül üzerinde çalışıyor. Ben artık liderlerin basına yönelik yaptıkları açıklamaları, yeterince doğru bulmuyorum.
Birinci Mont Pelerinde, Anastasiadis bir haftalık süre istemişti, ikincisin de ise Akıncı Rum tarafını eleştirileri ile yerden yere vurmuştu. Diplomasi çalıştı ve Cenevre’ye gidildi sonuç alınamadı ancak karşılıklı sunulan toprak başlığı ile ilgili haritalar BM kasasına girdi. Kıbrıs da müzakereler devam ederken ENOSİS krizi yaşandı, iki ay süreç durdu. Akıncı bu karar bertaraf edilmeden masaya “dönmem” dedi, ancak döndü, üzgünüm ancak gerçekler bunlar.
Son görüşmede Anastasiadis’in tekliflerine “bunları ben değil benden sonra gelecek Türk liderde kabul edemez” dedi Akıncı. Paket halinde Cenevre’ye gidelim tümünü orada görüşelim, teklifi Akıncı’nın masada bunun üzerine EİDE, iki lider arasında görüşmeler yapıyor. Dünkü görüşmesinde Anastasiadis ile bir saat, Akıncı ile üç saat görüştü. Akıncı ile görüştükten sonra açıklamalar yaptı, Anastasiadis ile görüştükten sonra çok kısa bir açıklama yaptı, aklıma gelen şu Türk tarafı ikna edilmeye mi çalışılıyor.
Haziran, önemli önemli bir tarih, Rum tarafı Temmuzda denizde kazılara hazırlanıyor, Türkiye müdahale edeceğini açıklıyor, kriz kapıda iki taraf da bu konjoktürde geri adım atamaz. Geçen hafta Pekin de Erdoğan- Çipras görüştü, Kıbrıs için müzakerelere devam anlayışı vurgulandı. BM ve AB müzakerelerin devamı için devrede, bu kadar sorunun olduğu Ortadoğu ve doğu Akdeniz de, Kıbrıs gerginliği tercih edilecek bir yol değildir.
Haziran ayı içerisinde olacak çoklu toplantı, bu kriz olasılığını önleyeceği düşünülebilir, bundan dolayı Cenevre sürpriz olmaz. Eide dünkü Akıncı görüşmesinden sonra bazı konular var ki, onları da garantör ülkeler görüşecek, yani Akıncı ve Anastasiadisi aşan konular, demeye getirdi.
Taraflardan biri suçlanmamak için zaten masadan kalkmaz, BM bu süreç çöktü açıklamasını yapmadıktan sonra, süreç çökmeyecektir. Kıbrıs Türk tarafı, önce kendi içerisinde ondan sonrada Türkiye ile birlikte tam bir uyum sağlamalı, siyaset değişecekse de o zaman değişmeli.