Ülkede 28 belediye ve büyük bir kısmı borç batağında, çıkmazda sıkışıp kalmış durumda... İhtiyat sandığı ve sigortalara milyonlarca lira borç... Ve vergi borçları... Mali çıkmazda olan birçok belediye, borçlarını ve çalışanlarını ödeyemez durumda... Zamanında yatırılmayan ihtiyat sandığı ve sosyal sigorta primleri ile vergiler... Üstüne gecikme faizleri... Belediyeler milyonlarca liralık mükellefiyetlerinin altında ezim ezim bir halde...2018 bütçesi mağduru belediyeler kan ağlıyor.
Lefkoşa Belediyesi'nde yaşananlar daha dün gibi aklımızdayken, ne yazık ki bu acı tablo ders almamıza yeterli olmadı. Ve son olarak Yenierenköy Belediyesi... Kilit vurdu kapısına... Ve daha bir çok belediyenin maaş ödeyemez halde olduğu da biliniyor...
Belediyeler Değişiklik Yasası, 1 Ocak 2018 tarihine kadar, her belediyenin ödeme kabiliyeti dikkate alınarak ayrı ayrı ve öncelik sosyal sigorta ve ihtiyat sandığı yapılandırılması olmak üzere, sırasıyla, vergi borçları, depozit ve gecikme zamları/faiz borçlarının, çalışma işleriyle görevli bakanlık, maliye işleriyle görevli bakanlık ile ilgili belediyenin mutabakata varması koşuluyla, belirlenecek ödeme planı ile yeniden yapılandırmasını öngörüyor...Ancak şu anda bir çok belediye, maaş ödeyemez durumda, çalışanlar perişan...Çalışanların psikolojileri alt üst...
Peki nasıl geldik bu hale? Kontrolsüz ve siyasi kaygılar uğruna yapılan istihdamlar, hükümetlerin denetim zaafiyetleri, bürokratik anlamda alınan yanlış kararlar, yerel yönetimleri borcun içine sürükledi ve batırdı. Hükümetlerin, belediyelerin kamuya olan birikmiş borçlarının tahsilinin 2020'ye ertelenmesine ilişkin kararı, belediyeleri bu bataktan kurtarır mı? Hayır... Sadece nefes borusunu biraz aralar...
Belediyelerin milyonlarca lira borcun altında olduğu gerçeğini değiştirmez... Borçların ertelenmesi sadece geçici bir rahatlama sağlar. Ve bu kriz hiç bitmez. Çalışanları kurtarmaz.
Belediyeler hükümetten, devlet katkısını ve borçlarının ödenmesini ve hatta silinmesini talep ediyor...Peki bu istek ne kadar ahlakidir? Partizanca, günü birlik politikalarla batırılan belediyelerin borcunun devlet tarafından silinmesi hiç de etik değildir...
Geçtiğimiz günlerde TÜRK-SEN Başkanı Arslan Bıçaklı, sorumlu tüm belediye başkanlarından hesap sorulması ve cezalandırılmaları çağrısında bulunmuştu... Bu tam da yerinde bir istek ve çağrıdır.... Evet, yeni hükümet tüm sorumlu başkanlardan önce hesap sormalı, ardından belediyeleri sıkı bir denetim mekanizması içine almalıdır... Otokontrolle artık tanışılmalıdır...
Bunun için de güçlü bir irade şarttır...