Anayasa Mahkemesi, Kamu Sağlık Çalışanları (Değişiklik) Yasası’ndaki “Özel” kelimesini Anayasa’ya aykırı buldu

Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın Kamu Sağlık Çalışanları (Değişiklik) Yasası’nın Anayasa’ya aykırı olup olmadığı hususundaki görüş istemi üzerine yasayla ilgili görüşünü dün açıkladı.

Anayasa Mahkemesi, yasada geçen “özel hasta bakma” tefsirindeki “özel” kelimesinin ve “ve/veya Kamu Görevlileri Yasası kapsamında” söz dizisinin Anayasa’ya aykırı olduğu sonucuna vardı.

Görüşte, kamuda görev yapan hekimlerin özel hasta bakma hakkı olmadığı belirtilirken, bu hekimlerin devlet hastanelerinde mesai saatleri dışında da hasta bakabileceği ve bunun için de ek ödenek alabileceği kaydedildi.

Anayasa Mahkemesi’nin görüşünü Cumhurbaşkanı’na iletmesinin ardından yasanın Meclis’e iade edilmesi bekleniyor.

ANAYASA MAHKEMESİ

Narin Ferdi Şefik başkanlığında yargıçlar Ahmet Kalkan, Mehmet Türker, Gülden Çiftçioğlu ve Tanju Öncül’den oluşan Anayasa Mahkemesi olarak oturum yapan Yüksek Mahkeme, bugünkü oturumunda Cumhurbaşkanı’nın “Kamu Sağlık Çalışanları (Değişiklik) Yasası’nın Anayasa’ya aykırı olup olmadığı” hususundaki görüş istemine ilişkin kararını verdi.

Oturumda, Cumhurbaşkanı adına Başsavcılığı temsilen Kıdemli Savcı İlter Koyuncuoğlu, Meclis’i temsilen Avukat Sevi Çağdaş Dayıoğlu ve mahkemenin görüş vermelerini talep ettiği Sağlık Bakanlığı’nı temsilen avukat Gülçin Arabulucu Soyal ve avukat Fatma Memiş, Kıbrıs Türk Hekimler Birliği Sendikası’nı temsilen şahsen ve avukat Jale Dizdarlı adına avukat Hasan Esendağlı, Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği adına ve avukat Minhan Sağıroğlu adına ve şahsen avukat Feyzi Hansel, Serbest Çalışan Hekimler Birliği’ni temsilen avukat Levent Kızılduman yer aldı.

Anayasa Mahkemesi, yasanın 2. maddesinin 2. fıkrasıyla tadil edilen 2. maddede “özel hasta bakma” tefsirinde yer alan “özel” kelimesinin; 2. maddenin 1.fıkrasıyla tadil edilen 40. maddenin 1. fıkrasının 2. cümlesinde yer alan “özel” kelimesinin Anayasa’nın 8. Maddesindeki hukuk devleti ilkesine aykırı olduğu sonucuna vardı.
Mahkeme görüşünde ayrıca, 3. maddenin 1. fıkrasıyla tadile edilen 40. maddenin 1. fıkrasının 2. cümlesinde yer alan “ve/veya Kamu Görevlileri Yasası kapsamında” söz dizisinin Anayasa’nın 1. maddesinde yer alan hukuk devletine aykırı olduğu belirtildi.
Başsavcılık ve Serbest Çalışan Hekimler Birliği, yasanın Anayasa’ya aykırı olduğu görüşünü savunuyordu.

HUKUKÇULARIN YORUMLARI

TAK muhabirinin görüşlerine başvurduğu Tıp-İş’i temsilen davaya taraf avukat Hasan Esendağlı, Anayasa Mahkemesi’nin kamu hizmeti olan sağlık konusunda yasada geçen “özel” kelimesini Anayasa’ya aykırı bulduğunu ancak özel hasta bakma hakkının kavramsal olarak Anayasa’ya aykırı olmadığını söyledi.

Esendağlı, Meclis’in yeniden değerlendireceği yasada “özel” kelimesini çıkarması veya başka bir kelime kullanılması halinde Anayasa’ya aykırılığın kalkacağını belirtti.
Tabipler Birliği’ni temsilen avukat Feyzi Hansel kararda, “özel” sözcüğünün Anayasa’ya aykırı bulunduğunu ancak kamu hekimlerinin görevlendirilmeleri halinde mesai saatleri dışında ve tatil günlerinde de hasta bakma hakları olduğunun belirtildiğini ifade etti.

Anayasa Mahkemesi’nin kararında hastaların hekime erişme hakkı ve hekimlik mesleğinin doğası gereği mesai sınırlaması olmadığına atıf yaptığını belirten Hansel, hekimlerin, idarenin görevlendirmesi halinde ve belirlenecek koşullar çerçevesinde, mesai dışında ve tatil günlerinde de hasta bakabileceğini kaydetti.

Hansel, kararda, Sağlık Bakanlığı ve devletin, bu hizmet için ücret almasının ve hekimlere de ücret ödemesinin de Anayasa’ya aykırı olmadığının belirtildiğini bildirdi.
“Özel” kelimesinin ikinci işi çağrıştırdığı için Anayasa’ya aykırı bulunduğunu belirten Hansel, bundan sonraki süreçte yasanın Cumhurbaşkanı’nca Meclis’e iade edileceğini, Meclis komitesinin yasayı yeniden ele alıp “özel” kelimesi yerine başka bir kelime koyması gerekeceğini söyledi.

Serbest Çalışan Hekimler Birliği’nin avukatı Levent Kızılduman ise, değişiklik yasası ile murat edilen kamu hekimlerinin kendi özel kliniklerinde veya özel hastanelerinde özel hasta bakmalarına imkan tanınmasının Anayasa’ya aykırı bulunduğunu, böylece yasanın anlamının kalmadığını ifade etti.

Anayasa Mahkemesi’nin kararını “hastalar para vererek doktora gitmek mecburiyetinde değildir” şeklinde yorumladığını belirten Kızılduman, kamu hekimlerinin özel hastalarına devlet hastanelerinde bakılabileceğinin karar altına
alındığını söyledi.

Kızılduman, “Mahkeme bu kararıyla, kamu hekimlerine, ‘özel hasta bakma adı altında ikinci iş yasağını delemezsiniz’ demiştir” diye konuştu.

Bu aşamadan sonra yasanın tekrar Meclis’e gidemeyeceğini savunan Kızılduman, ücretler tüzüğünün kaldırılması ve doktorların da ikinci iş yapmamaları için bakanlıkça sıkı denetim altına alınması gerektiği görüşünü ifade etti.

HEKİM ÖRGÜTLERİNİN YORUMLARI

Anayasa Mahkemesi’nin kararını açıklamasını yazılı olarak değerlendiren Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Başkanı Dr. Kenan Arifoğlu, Anayasa Mahkemesi’nin, esas yasanın Özel Hasta Bakma Hakkı’nı düzenleyen 40’ıncı maddesinin yürürlükte kalmasının Anayasa’ya aykırı olmadığını; ancak, bu maddede yer alan “özel” kelimesinin Anayasa’ya aykırı olduğunu ortaya koyduğunu kaydetti.

Karara göre, özel kelimesinin ikinci işi çağrıştırdığı ve ikinci iş yasağı nedeniyle Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı düştüğünü belirten Arifoğlu, şu değerlendirmede bulundu:

“Ancak, devletin görevlendireceği kamu hekimleri ile kamu sağlık çalışanlarının mesai saatleri dışında ve tatillerde sağlık hizmeti vermesinin devletin görevi olduğu ve böyle bir uygulamanın haklı nedenlere dayandığı ifade edilen kararda, verilecek bu hizmetin nerede ve ne şartlarda verileceğini belirleme yetkisinin de devlette olduğu ortaya konmuştur.

Sonuç olarak, değişiklik yasası ile getirilen ‘Özel Hasta Bakma Hakkı’ tanımı, sadece ‘özel’ kelimesi hariç Anayasa’ya uygun bulunmuş ve ‘Özel Hasta Bakma Hakkı’nı düzenleyen 40’ıncı madde de, ‘özel’ kelimesi hariç yürürlükte kalmaya devam edecektir.”

Tabipler Birliği Başkanı Kenan Arifoğlu, Anayasa Mahkemesi’nin kararının ülkeye hayırlı olmasını dilediği açıklamasında, Sağlık Bakanlığı’nın kamunun vereceği sağlık hizmetlerinin Mahkeme kararı ışığında gerekli yasal zemine oturtulması hususunda yapacağı çalışmalara katkı sağlamaya hazır olduklarını da ekledi.

SERBEST ÇALIŞAN HEKİMLER BİRLİĞİ

Kıbrıs Türk Serbest Çalışan Hekimler Birliği (KTSÇHB) Başkanı Dr. Remzi Gardiyanoğlu da, Anayasa Mahkemesi’nin Kamu Sağlık Çalışanları Yasası’nın 40. maddesinde yer alan özel hasta bakma terimini Anayasa’ya aykırı bulduğunu belirterek Cumhurbaşkanı’na ve birlik üyelerine teşekkür etti.

Başbakan’a çağrı yapan Gardiyanoğlu, “artık kamu hekimlerinin ikinci iş rüyasının
tamamen bittiğini, sağlıkta daha fazla zaman kaybetmeden herkesin yasal zeminde çalışmasını sağlaması direktifini Sağlık Bakanı’na vermesini” istedi.

Tabipler Birliği Başkanı’nın da kendi de dahil üyelerini yasal zeminde çalışmaya davet etmesini acilen talep ettiklerini belirten Remzi Gardiyanoğlu, “Unutulmaması gereken bir diğer nokta da yakın zamanda Alicengiz Oyunu olarak Bakanlar Kurulu’ndan geçen Ücretler Tarifesi Değişiklik Tüzüğü’nün de artık geçerliliğinin kalmadığıdır” ifadelerini kullandı.