Özdil Nami “Son derece yüksek maliyetle elektrik üretiliyor, bunu da tüketiciye yansıtmak durumunda olan bir sistem var” dedi.

Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami katıldığı programda soruları yanıtlayan ve açıklamalarda bulunan Nami, Kıbrıs Türk Elektrik Kurumu ile ilgili kamuoyunda konuşulan maliyet hesaplamaları ve son yapılan fiyat düzenlemesine açıklık getirdi.
Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, göreve geldiklerinde birçok sorunu önlerinde birikmiş bulduklarını ve elektrik konusunun da bunlardan biri olduğunu söyledi.
Son derece yüksek maliyetle elektrik üretildiğini ve bunu da tüketiciye yansıtmak durumunda olan bir sistem olduğuna dikkat çeken Nami, şöyle konuştu:

“Elektrik maliyetlerini oluşturan bileşenler göreve geldiğimizde ne ise bugün de odur. Başbakanla yapılan basın toplantısında maliyet hesaplamasının da nasıl olduğunu açıkladım. Ve bu bir yasa ile sabitlenmiştir. Gelen veya giden hükümetler popülist davranmasın ve elektriğin gerçek maliyetini tüketiciye yansıtsın diye geçmiş yönetimler bunu bir yasa ile belirlemişler. Maliyet hesaplamanın 3 tane ana bileşen var. Petrol fiyatları-döviz kuru ve kurumun kendi sabit giderleri (personel giderleri). Herhangi bir öngörülemeyen fiyat ayarlaması söz konusu değil.”

“KİMSE ARAYIP SORMADI”

Bakan Nami, akaryakıt ve elektrik konusunda hükümetin yaptığı düzenlemelere de açıklık getirerek, eleştirilerin tek taraflı yapıldığını söyledi.

“POPÜLİST YAKLAŞIMLAR”

Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, geçmiş dönemde nizamnameye uyulmayarak finansman bedelinin KIBTEK’in üzerine yüklendiğini ve popülist davrandığını ifade etti.

Bir önceki hükümet döneminde nizamnameyle ilgili hiçbir düzenlemeye gidilmediğini belirten Nami, şöyle devam etti:

“Bundan da ne anlaşılabilir, demek ki siz o formülün aslında doğru bir formül olduğunu kabul ediyorsunuz. Maliyet budur diyorsunuz. Bunu halka yansıtmıyorsanız bunu nereden çıkarıyorsunuz? KIBTEK’in kendinden. Burada yaptığınız hareketin finansmanını kuruma yüklüyorsunuz. Geçmişte bu tip davranışlar KIBTEK’i yok oluş noktasına getirdi. Bu yaklaşımlara son veren, KIB-TEK’in gerçek maliyetini faturalara yansıtmasını, tahsilatının üst noktalara gelmesini sağlayan, geçmişte CTP’nin de ortak olduğu hükümetler yaptı. Ve KIB-TEK belirli bir güce erişti. Sonra göreve gelenler bu gücü maalesef yerinde kullanmayarak nasıl olsa KIB-TEK güçlendi, bir şey olmaz onun için bu popülist politikaların faturasını KIB-TEK’e yükleyelim. Bizim ayni metotla devam etmemiz mümkün değildi çünkü kurumu yok oluş noktasına
tekrardan götürürdü”

“ARTIŞA RAĞMEN”

Bakan Özdil Nami elektrikte son yapılan düzenleme ile oluşan fiyat artışı için de şöyle konuştu:

“Yüzde 30 kadar sıçrayış nereden kaynaklandı? Bunun sebebi de, geçmiş yıllarda nizamname doğru şekilde uygulansa idi o zaman kademeli bir şekilde fiyat artışları zaten gerçekleşecekti ve bugün bu fiyat artışının yüzdeliği böyle yüksek görünmeyecekti. Gereken düzenlemeyi sorumlu davranarak yapmak bize düştü. Popülist davranmadığımız için böyle bir sıçrayış ortaya çıktı. Ama yine de baktığınızda, basın toplantısında ifade ettiğim gibi, KIBTEK, Güney Kıbrıs’tan daha ucuza elektrik satıyor. Rum tarafında AB’nin verdiği çok büyük destekler vardır. Yenilenebilir enerji kapasiteleri bizden çok daha yukarıdadır. Hem güneş hem rüzgar enerjisinden faydalanmaktadırlar. Santralleri bizden bir nebze daha verimlidir, daha iyi bir teknolojiyle üretiyorlar ama bütün bunlara rağmen KIBTEK’teki arkadaşlarımızın gerçekten çok fedakar çalışmalarıyla biz bugün Rum tarafının sattığı elektrikten daha ucuza elektriği halkımıza satıyoruz.Bunları da net bir şekilde bir yere koymak lazım.”

“KABLO PROJESİ”

Bakan Özdil Nami, güneş enerjisi hedefi için Türkiye’den kablo ile elektrik gelme projesine büyük önem verdiklerini söyledi ve bu yöndeki çalışmaların da ne aşamada olduğunu da anlattı.

Nami konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Birinci olarak güneş enerjisine ikinci olarak da kablo projesine baktık. Ve kablo projesi neden bugüne kadar hayata geçirilmemiş sorduk. Yapılan anlaşmalara, Mecliste onaylanan protokole v.s baktık, eksik kalan unsurlar olduğunu gördük. Halbuki nasıl bir hava yaratılmıştı halka: ‘Her şey tamam, düğmeye bassak kablo yarın gelebilir’. Bunun böyle olmadığını gördük. Maliyet tam olarak nedir?

Finansmanı nereden kaynaklanacak? Mülkiyeti kime ait olacak? Dağıtımını kim yapacak? Hiç bunlar oluşturulmamış? Üstlenici şirket kim olacak? Hangi teknoloji ile olacak? AC elektrik mi DC mi? 400 MW mı olacak 800 MW mı olacak? Hiçbir noktada karar üretilmemiş. Sadece bazı akademik çalışmalar yapılmış.

Hemen Türkiye ile temas kurduk. Su tecrübesinden de ders alarak sözel değil yazılı metinlere dökmemiz gerektiğini ve iki Devlet arasında anlaşmaya çevirmemiz gerektiğini söyledim. Büyük bir anlayış gördük Türkiye’de. Derhal gereğini yapalım dediler ancak seçim dönemine girdiler. Lefkoşa’ya geldiğimizde bütün konuştuklarımızı yazılı metne döktüm ve yazılı şekilde talep ettik.

Şimdi yeni bir hükümet oluştu. Zaten Sayın Erdoğan’ın Lefkoşa ziyaretinde, Cumhurbaşkanlığında yapılan toplantıda Sayın Başbakanımız birincil öncelikli konu olarak konuyu açtı. O toplantı neticesinde benim en kısa zamanda Ankara’ya gitmem ve bu konuyu artık bir noktaya getirmem sonucu çıktı.”

“UCUZ VE BOL ELEKTRİK”

Bakan Özdil Nami, elektrik konusunda son olarak şu açıklamalarda bulundu:
“Biz de farkındayız tabi enerji maliyetlerini düşürmek ekonominin rekabet gücünü artıracak. Tüketicilerin cebini rahatlatacak. Ama bunlar maalesef böyle iki dudağımızın arasında veya bir kalemle imzalayacağımız bir talimatla olmuyor. Gerçek hayat birçok tedbiri bir arada hayata geçirmemizi gerektiriyor. Türkiye’den kablo ile elektrik gelse bile tüketimimiz yüzde 30’a yakın bir miktarını buradan üretmek durumundayız. Teknik açıdan yüzde 10 bu oran ancak hata paylarını, risk paylarını da koyarak yüzde 30 seviyesinde tutmanın faydalı olacağını söylüyor uzmanlar.

Geleceğe baktığımızda, eğer fizibıl ise kablo ile elektrik temini, ülkemizde yüzde 30'a varan yerli üretim, Güney Kıbrıs Rum yönetimi ile enterkonnekte bir sistemin içerisinde enerji arzında istikrarlı ve güvenli bir modeli oluşturmuş olacağız ve daha ucuz maliyetli. Bu biraz zaman alacak ama bu olacak, gidişat bu yöndedir. Yeter ki bugün bize dikte ettirilmeye çalışılan bazı popülist noktalara düşmeyelim KIBTEK’i daha güçlü bir şekilde geleceğe taşıyalım daha çağdaş, daha modern bir KIBTEK olarak aktaralım. Böyle bir yapıda kimsenin endişesi olmasın Kıbrıs’ta ucuz ve bol elektriğe kavuşacağımız günleri de göreceğiz.”