Başbakan Ersin Tatar, geçtiğimiz ayın sonunda alayıvala ile açıkladığı kredi paketinde ne dedi? “Kredini kullan çekini öde…” dedi.
Hükümetin bulduğu bu slogan kulağa hoş geliyordu. Ama Sayın Tatar’ın dediği krediler, normal yaşama dönemediğimiz için bir türlü kullanılamadı. Çünkü Tapu Dairesi açık değildi. İstenen ipotekler gösterilemedi.
Hal böyle olunca çekler de ödenemedi. Hükümet takasa giren çeklerin ödemesini 30 Haziran’a kadar, 90 gün boyunca erteledi.
Ancak ne yazık ki iyi niyetli bu adım, çok tuhaf sonuçlar da doğurdu. Üst düzey bir bankacının verdiği bilgi, bu konunun nasıl kötüye kullanıldığını gözler önüne serdi.
Şöyle ki, hesabında 480 bin dolar mevduatı olan bir kişi, 282 TL’lik çeki ödemedi. Yanlış anlaşılmasın. Çekin miktarı tam tamına 282 TL. Akıl alır gibi değil. Zor durumda desek, o halde 480 bin dolar mevduat da neyin nesi?
Yine bir başka örnek, ödenmeyen 350 TL’lik bir çek. Bu çekin sahibinin de bankada 3 milyon TL mevduatı var.
Sözün özü bunun adı tam şark kurnazlığı.
Belli ki bu şikayetler, Başbakan Tatar’ın da kulağına gitmiş.
Geçen hafta bu yöndeki bir soru üzerine Tatar, hesabında para olanın çekini ödememesinin ahlaksızlık olduğunu ifade etti, “Çekler konusunda ahlaksızlık yapılmasın” dedi.
Ama belli ki Başbakan’ın uyarısı da bu ahlaksızlığı önleyemedi.
Üst düzey bazı bankacılar, gidişat konusunda uyarıyor. “Böyle giderse çeke güven sıfırlanacak. Türkiye’de ödenmeyen çeke hapis cezası bile var. Bu çok kritik bir konu” diyor.
Kısaca ticari yaşamın en önemli enstrümanıyla ilgili yapılan bu hata, bindiğimiz dalı kesmekten başka bir anlam ifade etmiyor.
Hükümet bu noktada iki önemli yanlış yaptı. “Kredini kullan, çekini öde” dedi. Ancak sözünü ettiği krediyi vermeyi beceremedi.
Krediyi veremeyince takasa giren çeklerle ilgili süreyi uzattı. Ancak bunu yaparken bazı kriterler de ortaya koyamadı. Oysa bu karar alınırken, mevduatta parası olup da çekini ödemeyenlere hapislik de dahil her türlü yaptırım alınmalıydı.
Sözü özü, peş peşe yapılan iki yanlıştan bir doğru çıkmadı.
Gelinen noktada hesabında 3 milyon TL parası olup da 350 TL’lik çeki ödemeyen ahlaksızlar türedi.
Hükümet fırsatçılığa soyunan bu ahlaksız çekçileri hizaya getirmeli. Aksi halde sonumuz kötü. Bizden söylemesi…