Rock müziğin efsanesi Ahmet Güvenç…
Herkese merhaba!
Bu haftadan itibaren her hafta “Sormuş Bulundum” köşesinde sizlerle farklı konuklarla buluşacağım. Sorulmamış soru, anlatılmamış konu kalmayacak. Tanışma faslını hızlıca geçtikten sonra gelelim bu haftanın ilk konuğuna; O 7’den 70’e herkesin bildiği, Kurtalan Ekspres’in efsanevi bas gitaristlerinden Ahmet Güvenç, büyük bir kesimin de hitap ettiği “Rock müziğin babalarından”… Ağır Türk müziği olarak tanımladığı rock müziğin amacını, yanlış olana vurgu yapmak olarak belirtiyor. Sokaktaki adamın derdine ayna olan, bir çeşit isyanın, başkaldırının müziği… Rock müziğe olan bir ömürlük emeği ve tutkusu dışında bilinen bir başka özelliği de; tam bir cumhuriyet sevdalısı oluşu. “Cumhuriyet olmasa hiçbirimiz olmazdık” diyor Güvenç.
Efsane isim, aynı zamanda misyonunu devam ettirecek, sanatın her dalından genç nesiller yetiştiriyor.
Grup Bunalım'dan, Kurtalan Ekspres’e artık ezberlediğimiz bir müzik geçmişiniz var. Bu geçmişin en önemli duraklarından biri olan Anadolu rock soundu nasıl oluştu?
Biz bu akıma Anadolu Rock adını vermiyoruz. Onu bizden sonraki kuşaklar yakıştırdı. Bizim için yaptığımız akımın adı Türk Rock müziğidir. Bizim yaptığımız tür, dünyadaki bütün Türkleri kapsar.
Anadolu Halk motiflerini benimsemiş psychedelic rock akımından da etkilenmiş olan kuşağın en önemli özelliklerinden biri de eğitimlerinin bir bölümünü yurt dışında almış olmaları. Siz de Berklee College of Music mezunusunuz. Berklee size ne kazandırdı?
20’li yaşlarımın sonuna doğru, her ne kadar iyi çalsam da bu çalmanın altını akademik bilgiyle beslemem gerektiğini fark ettim. Çocukluk arkadaşım Bülent Ortaçgil ile beraber Berklee Correspendance Course’a yazıldık. Bu kursu 2 senede 95 puanla bitirdim. Ve oradan öğrendiğim bütün bilgileri genç nesillere aktarmak amacıyla hocalığa başladım.
Konserlerinizde, sohbetlerinizde Cumhuriyet’in değerine vurgu yapıyorsunuz, Atatürk ve Cumhuriyet değerleri sanat hayatınızı nasıl etkiledi?
Cumhuriyet olmasa hiçbirimiz olmazdık. Her şeyi ulu öndere, Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı’nda şehit olanlara borçluyuz. Biz ne kadar çok uğraşsak da onların hakkını ödeyemeyiz.
Anadolu Rock, modenleşmenin yanısıra halk kültürünün motiflerini öne çıkarırken yanında protest yapısıyla ülke sorunlarını da kendine dert edinmişti. Yaşadığımız bu dönem, yepyeni sorunları karşımıza çıkarıyor. Ancak sorunlarının çözümlerini de sanal ortamlara atıyoruz. Bu dönemde Anadolu Rock türünde sayıca az müzik yapılmasının nedenlerinden biri de bu mu?
60 ile 70 ‘li yıllar Türk müzik gruplarının zirve yaptığı yıllar, benzer grupları şu an neden göremiyoruz?
Başta o Anadolu Rock’ı düzeltelim, Türk Rock yapalım. Rock müziğinin amacı daima yanlış gördüğü şeyleri vurgulamaktır, sokaktaki adamın dertlerini anlatmak ve sosyal mesajlar verebilmektir. Neden göremiyoruz sorusunu bana değil, benden sonraki nesillere sorunuz.
Barış Manço, Cem Karaca, Erkin Koray, Edip Akbayram, Moğollar yaptıkları müzikle sadece Türkiye’yi değil, Kıbrıs’ı Kıbrıs Türk Halkını da etkiledi. Anadolu Rock Kıbrıs’ın efsane gruplarından Sıla 4’ü de kendi kültürünü yansıtma yönünden etkiledi. Bugün Kıbrıs’ta yaptığınız müziğe olan sevginin sınırı yok. Kıbrıs ve Kıbrıs Türk Müziği üzerine düşünceleriniz nedir?
Başta saydığınız ilk 3 kişiyle uzun seneler çalıştım. 17 yaşında Erkin Koray’la çalmaya başladım. 25 sene Barış Manço ile beraberdim. Barış’ın ölümünden sonra 4 senede çok eskiden beri tanıdığım Cem Karaca ile çalışma fırsatım oldu. Yaptığımız müziğin Kıbrıs’ta da o kadar benimsenmesinin sebebi asıl adının Anadolu Rock değil, Ağır Türk Müziği olmasıdır. Kurtalan’la pandemi öncesi Kıbrıs’ta çok sık konser veriyorduk. Çok sevdiğim ve desteklediğim birçok Kıbrıslı rockçı var. Hatta fırsat bulduğumuzda konserlerde onları da sahneye alıp birkaç parça beraber söylüyoruz.
“Eğer rockçıyım diyorsanız, dışarıdaki ağacın bir dalı kırılsa, sizin buna karşı sorumluluğunuz olduğunu bilmeniz lazım' diyorsunuz. Sessiz Çığlık albümü de kadına şiddet ve çocuğa yönelik istismar sorununu ele alıyorsunuz.Bize göre önemli bir misyonunuz var. Genç müzisyenlere ülkeyi terk etmemelerini, müzik mücadelelerini ülkede yapmalarını öneriyorsunuz. Bu konuda ümitli misiniz?
Tabii ki ümitliyim. Ümitli olmasam hayatımın sonuna kadar aynı misyonları taşımazdım. Biz her şeyi, her zaman genç nesiller için yaptık. Kaybettiğim dostlarımın hatıralarıyla bu misyonu hayatımın sonuna kadar sürdüreceğim.
Gülen Andak & Ahmet Güvenç Sanat Merkezi’niz var. Gülen Hanım’la işbirliğiniz nasıl doğdu?
Gülen’le 40 yıllık dostluğumuz var. Gülen, küçük yaşlarda özel derslerle başladığı bale yaşamına konservatuara girerek devam etti. Bu uzun eğitimi üç sınıf birden atlayarak çok daha kısa sürede bitirdi. İki yıl Devlet tiyatrosunun çocuk oyunlarında oynadı. Birçok reklam filminde oynadı ve koreografilerini yaptı. 23 yıl boyunca Işık Lisesi’nde bale öğretmenliği yaptı. Akbank Çocuk Tiyatrosu’nda koreograf ve oyuncu olarak uzun yıllar çalıştı. Selmi Andak’ın Eurovision’ larda yarışan pek çok bestesinin koreografilerini yaptı. Gülen Andak Modern Dans Grubuyla uzun yıllar yurtiçi yurtdışı festivallere katıldı, turnelere çıktı, gösteriler ve TV programları yaptı. Bale ve dans alanında böylesine donanımlı bir değerle sanat merkezi açmak aldığım en doğru kararlardan biriydi.
Sanat Merkezi’niz sadece İstanbul’da mı var? Şubeleriniz var mı? Derslere sadece İstanbullular mı katılabiliyor?
Biz okulumuzun başında olma zorunluluğu hissediyoruz. Bizim olmadığımız yerde ismimizin kullanılmasına izin vermeyiz. Özellikle pandemi ile birlikte yeni bir uygulama başlattık. Online dersler şeklinde de ilerleyebiliyoruz. Şu an Türkiye’nin dört bir yanından, hatta yurtdışından talebelerim var. Yerime adam yetiştirmek çok önemsediğim bir misyon. Ayrıca bilgilerimi gelecek nesillerle paylaşmak beni çok mutlu ediyor.
Peki, online ders almak isteyenler size nasıl ulaşabilirler?
Sanat merkezimizin web sitesinden ya da instagram hesabından kolaylıkla ulaşabilirler. Sadece bas gitar, armoni ya da bale değil, birçok müzik dalında derslerimiz var.
“ Bir notaya bilinçsizce basmakla o notayı duygusuyla basmak arasında çok fark var“ şeklinde bir açıklamanız var. Buradan hareketle son olarak sizi örnek alan genç müzisyenlere öneriniz nedir?
Benim hocam olan İsmet Sıral, bir gün bana “Bak, Ahmet, bu ses do. Mana verirsen müzik olur” dedi. Ben de o günden sonra manasız şeyler yapmamaya çalıştım. Herkese de bunu öneririm.