Türkiye’de CHP’de, Atatürk ve İnönü den sonra, CHP’nin üçüncü genel başkanı olan Bülent Ecevit. 1961 genel seçimlerinde Ankara milletvekili olarak siyaset hayatına atıldı. İnönü, ortaklık hükümetlerinde Çalışma Bakanı olarak görev aldı. Kurucu Mecliste de görev aldı. İşçi hakları ve sendikal haklar onun gayreti ile anayasal kural haline getirildi.
Onun Çalışma Bakanlığı döneminde işçi hakları ve sendikal haklar hayata geçirildi.
Kıbrıs ta 1963 yılında Rumların Türklere karşı yapmış olduğu soy kırım girişimi karşısında. Kıbrıs’la ilgilenmeye başladı.
1972 ‘de CHP genel başkanı İsmet İnönü ile ters düştü.
İnönü’nün istifası ile CHP genel başkanlığına kurultay tarafından seçildi.
1973 genel seçimleri ile Ecevit’in başbakanlık yolu açılmış oldu.
Ecevit’i başbakanlığa götüren yol, 1972 CHP kurultayına kadar olan süreci anlatmadan. Ecevit’i tam manası ile anlamamız mümkün olmaz.
Fakültedeki ilk yıllarımda.
Kuvvet komutanları hükümetin istifası ile ilgili Cumhurbaşkanına bir muhtıra verdi.
Hükümetin oluşması ile ilgili olarak da partiler üstü bir hükümetin kurulması istendi.
Mecliste grubu bulunan tüm partiler buna yeşil ışık yakıp. Kabineye bakanlık vereceklerini açıklıyor ve kabul ediyorlardı.
CHP’ nin genel sekreteri olarak Bülent Ecevit. Bu istek ve oluşumların anayasa ve demokrasiye aykırı olduğunu ileri sürerek buna karşı çıktı.
Bu hareketi ile genel başkanla ters düştü.
Genel sekreterlikten istifa etti.
Partinin karar organı olan Parti Meclisindeki oy oranı salt çoğunluğun üzerinde idi.
Genel merkez, onlara göre bu anomaliyi düzeltmek için parti meclisi seçimlerine gitti.
Seçimin galibi Ecevit oldu.
Genel Başkan İnönü istifa etti.
Yukarıda da bahsetmiştim. Ecevit kurultay kararı ile genel başkan oldu.
1973 ‘te girdiği ilk seçimde % 100 lük bir artışla CHP’ni birinci parti yaptı ve hükümetin büyük partisi oldu.
Kıbrıs konusunda, 73 seçim bildirgesine çözümün egemenlik temelinde federasyona dayanan bir sistemle olacağını yazdı. Bu hareketi, sözde Kıbrıs Cumhuriyetinin Cumhurbaşkanı olan baş papaz Ecevit’i istenmeyen şahıs ilan etti. Adaya girmesini yasakladı.
Seçim bildirgesinden küçük bir alıntı.
“ CHP, özgür ve insanca yaşama umudunu Türkiye’ye bağlamış olan Kıbrıs Türk Halkının, her türlü baskıdan, tehlikeden ve yabancı egemenliğinden korunmasını. Türkiye için vaz geçilmez bir ulusal ödev sayar.
CHP, Kıbrıs sorunu için Türkiye’nin ve Kıbrıs Türk’lerinin yararına ve bölge barışına en uygun çözümün. Kıbrıs’ı bağımsız federatif devlet statüsüne kavuşturmak olduğuna inanır. Bu federatif devlette Türkler devlet yönetimine eşit egemenlik haklarıyla katılmalıdırlar.”
Kıbrıs konusunda Türkiye’de ilk kez Kıbrıs sorunu ile ilgili çözüm önerisinde bulunan ilk parti. Ecevit’in başkanlığındaki CHP oldu.
Yukarıdaki alıntıda da gördüğümüz gibi.
Ecevit’in soruna bakış açısı. Kıbrıs Türk Halkının egemenliğine dayanan bir çözüm şeklidir.
1974 sonrasında ise, değişen coğrafya karşısında. İki coğrafyaya dayanan eşit egemen iki devlete dayanan bir ortaklık modelinin olmasıdır.
DSP iktidarında. Tekrar masaya iki devletli çözüm önerisi getirilmişti.
Fakat Ecevit’in iktidarda olmadığı zamanlarda. Bilhassa askeri rejimlerde ve 2003’ten sonra gelen AK parti iktidarlarında federasyon görüşmeleri yapılmış olup. Crans Montana’da karşı tarafın maksimalist davranışları karşısında görüşmeler tökezlenmiş, masa çökmüştü.
Bu ayrıntıları neden yazdım ?
Bazı çevreler, Federasyonu savunmak için 1973‘de Ecevit de federasyon istemişti diyerek Ecevit’in açıklamasına sarılıyorlar.
Ecevit, Kıbrıs sorunu için bulunacak çözümde. Hep Kıbrıs Türk Halkının egemenliğine dayanan bir çözümden yana olmuştur.
Yasaklı olduğu yıllarda derin sohbetlerimizde bile bulunacak çözümün. İki ana unsur üzerine kurulmasını hep söylerdi.
Bunlar : Egemenlik ve garanti sisteminin devamının olacağı bir çözümde ancak Kıbrıs Türkleri rahat bir yaşam tarzına kavuşabilir. Bunların eksikliği felaket olur diye bana söylerdi.
Ecevitlerin ilk çocukları düşük olmuş.
Risk olduğu için başka bir teşebbüse gidilmedi.
Çocukları olmayan Ecevit. Benim ikiz iki evladım var derdi.
Biri Kıbrıs Türkleri. Diğeri de partim.
Sevgili Ecevit. Yaşamın boyunca Kıbrıs Türklerine hiçbir zarar gelmemesi için hep çırpınıp durdun.
Kalbin hep Kıbrıs Türk Halkı için attı.
14 yıl geçse de varlığın, Kıbrıs Türkünün kalp atışlarında devam etmekte.
Yokluğun, her geçen gün daha da hissedilmektedir.
Rahmetle. Saygıyla. Özlemle. Minnetle anıyorum.
Işıkların hiç eksik olmasın. Sevgili Ecevit.