Ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin sonunda tetiği çekti... 24 Şubat 1979‘da Afganistan’a giren dönemin Sovyetler Birliği, tam on yıl sonra 15 Şubat 1989’da ülkeden çekilmişti… Şimdi 33 yıl sonra hemen hemen aynı günlerde Rusya bu kez Ukrayna’ya girdi… Perşembe sabahı Rus birlikleri, ülkenin dört bir yanına hava saldırıları eşliğinde Ukrayna'yı birkaç cephede işgal etmeye başladı… Perşembe sabahı ‘farklı bir dünyada‘ uyandı herkes… Takip ediyorsunuzdur… Pek çok şey söyleniyor, yazılıyor yazılı, görsel basında…
* * * *
Askeri değerlendirmeleri uzmanlarına bırakalım… Zaten her an herşey değişiyor… Bu satırları yazarken Rus birlikleri başkent Kiev’in kapısındaydı… Sıcak savaş şiddetlendi… Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenskiy Avrupa’ya İkinci Dünya Savaşı’nı hatırlatarak defalarca ‘Ukrayna işgal edilirse siz de edilirsiniz‘ diyerek seslenmişti… Ukrayna Askeri istihbarat başkanı General Kirilo Budanov da ‘Askeri ve teknik desteğe ihtiyacımız var‘ deyip ‘yarın değil, yarından sonraki gün değil, bir yıl içinde değil. Şimdi‘ demişti… UkraynaNATO üyesi değil, dolayısıyla NATO üyeleri Ukrayna için savaşmazlar… Yani NATO’nun ünlü 5. Maddesi devreye girmez… Avrupa savaş istemiyor… Ukrayna’yı NATO ve AB üyesi olarak görmek gibi bir önceliği, hedefi de yok zaten…
* * * *
MSÜ Harp Akademileri Stratejik Araştırmalar Enstitüsü‘nde ‘Savunma Kaynaklarının Planlanması ve Yönetimi‘ dersi veren emekli Tuğgeneral Fahri Erenel Paşa’ya hak vermemek elde değil sanki… En son yazısında ‘Ukrayna ülkesinin toprak bütünlüğünü, egemenliği ve bağımsızlığını başka ülkelere dayanarak korumaya çalışmanın hazin ikilemi içinde savrulmakta ‘ diyor… Ukrayna krizinden çıkarılabilecek derslerden biri bu olmalı sanırım…
* * * *
Ukrayna, Putin'in jeopolitik satranç oyununda bir piyon… 1780’den beri yayınlanan Neue Zürcher Zeitung gazetesi yayın yönetmeni Eric Gujer, Cuma günü şöyle yazıyordu… ‘Soğuk Savaş döneminde dahi saygı duyulan kendi kaderini tayin, sınırların dokunulmazlığı artık geçerli değil. Trajedi şu ki, Batı'nın acil bir cevabı yok. Elbette yaptırım uygulanacak. Ancak, ekonomik baskıyı hedefleyen araçlar geçmişte kaldı. Liberal dünya düzeninin otuz mutlu yılında yeterliydi, ancak artık büyük güçlerin çıkarlarını dayattığı bir zamana uymuyorlar. Şimdi kapsamlı başka bir envanter gerekiyor. Bu herkülvari bir görev.‘
* * * *
ABD ve müttefikleri yaptırımları uygulamaya koydu… Ama Washington Post gazetesinin Beyaz Saray muhabiri Olivier Knox bu konuya dikkat çekiyor… Knox, bu konuda ‘Putin'in istediğini elde etmek için ne gibi bedellere katlanacağını bilmeyi gerektirir. Putin'in acı eşiğini ölçmek çok zor. Rus liderini okumak basit bir şey değil…‘ diye yazıyordu… Putin jeopolitik hesabını demir gerçekçilik ve stratejik bir hedefle sürdürüyor… Bu aşamadan sonra ekonomik yaptırımlar etkili olur mu… Rusya geri adım atar mı… Pek atacağa benzemiyor sanki… Geçtiğimiz günlerde Batılı bir gazetedeki yorumda, ‘Putin, başını belaya soktuğunda geri adım atacak bir adam değil. Şüpheye düştüğünde, kurtuluşu tırmanışta arar‘ diye yazıyordu… Zaten Pazar günü yapılan açıklamalara göre, Putin 'Rus Nükleer Caydırıcı Kuvvetleri'ne 'yüksek alarma' geçme emri verdi. Emir sonrası birliğin 'özel savaş görevi durumuna' geçtiği açıklandı… Putin’in çektiği tetiği iyi okumak gerek…