Bugün biraz tarihe yolculuk yapalım. Bundan tam 49 yıl önce bugün yani 3 Şubat 1975’te Kıbrıs Türkünün gururu Kıbrıs Türk Hava Yolları ilk tarifeli uçuşunu yapmıştı. 2010 yılında iflas kararı alarak tasfiye edilene kadar uçuşlarını sürdürdü.
35 yıl süren ömrünün sonunda borçları yaklaşık 140 milyon doları bulmuştu. İflas ettiğinde 800’ü aşkın çalışanı işsiz kaldı.
Kıbrıs Türkünün göklerdeki bayrağı olan milli hava yolunu elbirliğiyle batırmanın acısını bugün hala daha unutamadık.
En basit profesyonel işletme kurallarını dahi uygulamayarak iflas noktasına getirdiğimiz milli havayolumuz, ne yazık ki siyasetin istihdam deposu olarak kullanılmış, hiçbir hava yolu tecrübesi olmayan beceriksiz yöneticilerin elinde oyuncak haline getirilmişti.
Çok defa yazdık. Kıbrıs Türk Hava Yolları’nın iflasa kadar gittiği süreçte uçurumun kenarına gelmeden kurtarılma ihtimali de vardı. Ancak basiretsiz yöneticiler bunu değerlendiremedi…
Hatırlatalım.
Kıbrıs Türk Hava Yolları bir günde batmadı. 2010 yılında batışından çok daha önce perşembenin gelişi çarşambadan belliydi.
O yıllarda yatırımlarını İngiltere’den doğduğu topraklar olan Kıbrıs’a çekme karar alan Ali Özmen Safa’dan 2004 yılında Kıbrıs Türk Hava Yolları için bir öneri gelmişti.
Safa daha sonra o dönemleri anlatırken şu ifadeleri kullanmıştı:
“Ben Şubat 2004’te KTHY’ye talip olduğumu açıkladım. O zaman Türkiye’de merhum Kemal Unakıtan, dönemin Maliye Bakanı idi. Unakıtan ile bir kez İngiltere’de bir kez de Türkiye’de görüştüm. Şirketin hisselerinin tamamına toplam 50 milyon dolar teklif ettim. KTHY zarar ediyordu. 850 çalışanı vardı. Gideri, gelirinden daha fazlaydı. Düzlüğe çıkarılması için bu gidişatı değiştirmek gerekiyordu. Bir şirketi halka açmak konusunda İngiltere’de 1993’te halka açtığım kendi şirketimden edindiğim tecrübeler de vardı.
1993’ten 1996’ya kadar İngiltere’de halka açık şirketim, 2 bin 500 hissedarım vardı. 5 Peni’den halka açtığım şirket hisselerini 25 Peni’ye kadar çıkarmıştım. Bu geçmişim nedeniyle KTHY için de iddialıydım. Tecrübem vardı.
KTHY’yi almak için Kıbrıs’a gelip dönemin Ulaştırma Bakanı, Hava-Sen Başkanı, Maliye Bakanı hatta Başbakanı ile temas kurdum. Ancak ne yazık ki destek olmak bir yana engellendim. KKTC’nin göklerdeki bayrağı Kıbrıs Türk Hava Yolları’nın yaşatılması için tarihi bir fırsat, böylece kaçırılmış oldu.”
Safa’nın anlattıklarına göre dönemin KKTC yöneticileri KTHY’nin devletin kontrolünde olmasından vazgeçemediler.
Çünkü koca havayolu uzun yıllar partili yandaşlara arpalık, yani istihdam deposu olarak kullanıldı.
Bugün Lefkoşa’da Araç Kayıt Dairesi’nin önünden geçerken sadece tabelasını gördüğümüz Kıbrıs Türk Hava Yolları’nın böyle acı bir geçmişi var.
Bugün 3 Şubat 1975’te yapılan ilk seferin üzerinden 49 yıl geçerken bu gerçekleri tarihe not düşelim istedik. Geçmişi bilmezsek geleceği inşa edemeyiz. Bizden söylemesi…