AB'nin en yoksul ülkesi Bulgaristan üç yıl içinde yedinci kez seçime gidecek. Nisan 2021, Temmuz 2021, Kasım 2021, Ekim 2022, Nisan 2023 ve Haziran 2024’ten sonra muhtemelen Ekim ayında tekrar sandığa gidilecek. Siyasi istikrarsızlık dönemi yaşayan Bulgaristan’da “İnsanlar seçimlerden bıktı” en sık duyulan yorumlardan biri. En son 9 Haziran’da yapılan seçime katılım oranının sadece yüzde 32 olması seçim yorgunluğunun en büyük göstergesi.
* * * *
Her ne kadar seçimin teknik bakımdan kazanan ve kaybedenleri olsa da, sonuçlar aslında herkesin kaybettiğini gösteriyor. İki milyondan az seçmen sandık başına gitmiş. Bir önceki seçimle karşılaştırılınca neredeyse 700 bin daha az seçmen sandığa gitmiş. Cumhurbaşkanı Rumen Radev, insanların demokrasiye olan inançlarını kaybedebileceklerinden endişe ediyor. Haziran’daki seçimden sonra hükümet kurmak için üç başarısız girişimin ardından muhtemelen 20 Ekim'de yeni bir seçime gidilecek.
* * * *
Yeni seçimden sonra bir hükümet oluşana kadar, ülkeyi geçici bir kabine yönetecek. Sayıştay başkan vekili Goritsa Grınçarova-Kojareva, Cumhurbaşkanı Rumen Radev tarafından 19 Ağustos'a kadar geçici kabineyi oluşturmakla görevlendirildi. Ülkenin ikinci kadın başbakanı olan Grantcharova-Koshareva 'Bu kabinenin asıl görevi adil seçim düzenlemek olacak' dedi. Komşudaki siyasi istikrarsızlık, ülkenin AB ile ilişkilerini de etkiliyor. Örneğin en geç gelecek yıl Euro bölgesine katılımı planlanmasına rağmen katılım ertelendi.
* * * *
240 üyeli Bulgaristan meclisi için Haziran’da yapılan Borisov’un lideri olduğu Bulgaristan’ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) yüzde 24,70 ile birinci olmuştu. Ancak GERB’in tek başına hükümet kurması için yeterli olmadı tabii. Seçimde büyük artış kaydeden, Türk ve Müslümanların çoğunlukta olduğu Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) partisi, yüzde 17,07’si ile ikinci sırada yer aldı. AB yanlısı ‚Değişime Devam-Demokratik Bulgaristan‘ (PP-DB) ittifakı ise yüzde 14,33 oy ile üçüncü olmuştu.
* * * *
Eski başbakan Boyko Borisov ve merkez-sağ görüşe sahip partisi Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) 2009-2021 arasında kesintilerle de olsa iktidarda yer aldı. Borisov'un görevde olduğu süre boyunca, özellikle AB fonlarının tahsisi, altyapı projeleri ve hükümet sübvansiyonları ile ilgili yolsuzluk iddialarıyla karşı karşıya kaldı. 2020’nin yaz aylarından itibaren muhalefet partileri ve sivil toplum örgütlerinin katılımıyla büyük protestolar gerçekleştirilmişti.
* * * *
GERB, Nisan 2021’deki seçimde birinci olmasına rağmen bir koalisyon ortağı bulamayınca iktidarını kaybetti. Diğer partiler GERB’in yeniden iktidara gelmesine itiraz etmeyi sürdürmelerine karşılık onlar da kendi aralarında bir ittifak/koalisyon kuramıyorlar. Bu yüzden GERB‘in siyasi siyasi gücünü koruduğu görülüyor. Mecliste çoğunluğu kazanamasa da ülkedeki en büyük siyasi hareket olmaya devam ediyor.
* * * *
Şimdi soru şu. Komşu Bulgaristan bu seçim sarmalını nasıl kırabilir? Cevabı kolay değil. Muhtemelen Ekim’de yapılacak seçimin sonucun önceki yıllardan temelde farklı olacağına neredeyse hiç kimsenin inanmadığı söyleniyor. Seçimlere katılımın istikrarlı bir şekilde düşmesi de bunun ispatı. Neredeyse on yıl başbakanlık yapan, daha önce de Sofya belediye başkanı olan Borisov'un partisinin bir kez daha mecliste en büyük parti olacağı ancak çoğunluğu kazanamayacağı tahmin ediliyor. Bunu 2025 yılı başlarında yapılacak bir başka seçim izleyebilir.