Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, BM Güvenlik Konseyi’ne sunduğu Kıbrıs raporunda, Ada'da kapsamlı çözüm umutlarının hala canlı olduğunu vurguladı.
Sonuç vermeyen ve sonu olmayan bir sürecin geride kaldığını, Kıbrıs'ta çözümsüzlüğün sürdürülemeyeceğine dair yaygın bir anlayış olduğunu kaydeden Guterres, iki tarafın da müzakere konusundaki istekliliğine vurgu yaptı.
Burada, “Sonuç vermeyen ve sonu olmayan bir sürecin geride kaldığı” ifadeleri, şüphesiz bizim tarafımızdan memnuniyetle karşılandı.
'Bundan sonraki sürece aciliyet duygusuyla iyi bir şekilde hazırlanılması' gerektiğini belirten Guterres, yeni bir çabadan sonuç alınabilmesi için 'yeni fikirlere ihtiyaç duyulabileceği' yorumunda da bulundu.
“Yeni fikirler” sözünü karşılıklı yeni adımlar olarak da yorumlayabiliriz.
Tüm bu tespitler arasında benim en önemsediğim ise Guterres’in raporunda, taraflardan başlangıç noktası konusunda anlaşmalarını istemesiydi.
Belli ki daha başlangıç noktasının neresi olacağı konusunda bir belirsizlik var.
Rumlar Crans Montana’da müzakerelerin kaldığı yerden bir başlangıç yapılması isterken, bizde hakim olan görüş müzakerelerin kaldığı yerin aynı zamanda masanın devrildiği yer olduğu gerçeğiyle buradan başlamanın bizi bir sonuca götürmeyeceğidir.
Yaptığı açıklamaya göre Cumhurbaşkanı Akıncı’yı “memnun eden” BM raporu, her ne hikmetse Güney’de de “tatmin edici” bulundu.
Yani hem Güney’de, hem de Kuzey’de liderler BM raporundan memnun. Peki bunda bir tuhaflık yok mu? İşler bu kadar yolundaysa niye karamsar hava hiç dağılmıyor?
İki liderin de Guterres raporunu beğenmesi iyiye işaret sayılır mı? Ondan emin değilim. Çünkü bu açıklamalar bende iki taraftan birinin raporu iyi anlayamadığı hissiyatını doğuruyor.
Aslında gelinen noktada en gerçekçi durum tespitini 2. Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat yaptı. “Süreçte çok büyük bir tıkanıklık, hayal kırıklığı ve moral bozukluğu var. İki taraf da söyleyeceğini söyledi. Top artık BM’dedir” dedi.
Talat, Anastasiadis’in somut olan Guterres çerçevesini kabul etmeyerek gevşek federasyon önerisi ortaya attığına dikkat çekti. Süreci saptırmaya çalışan Rum liderin, içini doldurmadığı bu öneriyle softa şaşırtması yaptığını söyledi.
Bu tespitler ışığında Rum liderin hala çözüm umuduyla masaya oturmasını bekleyen varsa yine büyük bir hayal kırıklığı kaçınılmazdır.
Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun dediği gibi artık laf olsun diye müzakere edecek değiliz.
Yarım asırdan bu yana oyalanan iki toplumun da artık gerçeği görmesi lazım. Belki bunun için o masaldaki gibi “Kral çıplak” diyecek bir cesur çıkışa ihtiyaç var.
Ne dersiniz BM sizce o çıkışı yapabilecek mi? Bunun cevabını önümüzdeki haftalar içinde bekleyip göreceğiz.