Ada TV’ye konuk olan Ekonomist Yazar Ödül Muhtaroğlu, Aslıhan Ünver’in sorularını yanıtladı:
Hükümetin elinde pahalılıkla mücadele konusunda çok ciddi enstrümanlar olduğunu savunan Ekonomist Yazar Ödül Muhtaroğlu, ithalattaki vergilerin sıfırlanarak, fonların düşürülmesi durumunda piyasanın ucuzlayacağını savundu.
Denetim konusunda yetersiz kalındığını belirten Muhtaroğlu; “Bizim ülke gerçekten denetim özürlü bir ülkedir. Bunu şapkayı önümüze koyup kabul etmemiz gerekir. Hayatın her alanında denetim sorunları yaşanıyor” dedi.
Muhtaroğlu’nun açıklamalarından öne çıkan detaylar şu şekilde:
“Piyasada pahalılıkla mücadele göstermiyor hükümet. Elinde güçlü enstrümanları var bunları kullanması lazım. Piyasada pahalılığı önlemek için bir kere ithalattaki vergileri düşürmeleri, fonları indirmeleri lazım. Katma değer vergileri sıfırlanması lazım. Bunlar yapılırsa piyasa ucuzlar. Eğer güneyden buraya alışveriş azalır ve bizden oraya geçiş artarsa bizim elde edeceğimiz katma değer vergisi rakamları düşecek ve asıl o zaman büyük sıkıntı olacaktır.
“Denetim konularında sıkıntı var. Bizim ülke gerçekten denetim özürlü bir ülkedir. Bunu şapkayı önümüze koyup kabul etmemiz gerekir. Hayatın her alanında denetim sorunları yaşanıyor. Herkes denetim yapılması için çağrıda bulunuyor. Yasalar yetersiz ise yasayı yapanlar da bellidir. Yasa yaptılar da birileri kendilerine yok mu dedi?”
Ticaret dairesi yetkilileri zaman zaman yaptıklarını anlatıyorlar, yasal altyapılarını güçlendirmesi gerekiyor. Azami kâr marjı yasasına ihtiyaç var. Başta gıda ve ilaç olmak üzere belli ürünlerde azami kâr marjlarının yasal olarak belirlenip kontrol edilmesi gerekir. Denetim yapmazsanız, vergileri aşağı çekmezseniz hayatı nasıl ucuzlatacaksınız? O zaman enflasyon patlar siz de seyredersiniz böyle.
Dövizin artışı, elektrik, akaryakıt ve personel giderlerinin yükselmesi, ithalat yoğun bir ekonomisi olan KKTC de, enflasyon rakamlarını ve pahalılığı da artırıyor.
Halkın satın alma gücünün azalması ve fakirleşmesi sonucu iç talep de düşmektedir. Ancak, bizdeki ithalatın artış nedeninin, özellikle dış talep artışından kaynaklandığını biliyoruz.2024 yılı sonunda, özellikle ithalat rakamlarını merak ediyorum doğrusu.
Ülkemizde artan pahalılık nedeniyle, Kuzey’ den Güney’e alışveriş kayışları görülmektedir. Bu bağlamda, aramızda önemli kur farkı olmasına rağmen, birçok ürün Güney’den pahalı hale gelmiştir. Bu çerçevede, Rum komşularımızın Kuzey’ den alışverişleri de azalma gösterebilir. Bu da dış talep azalması ile ithalat rakamlarını azaltabilir.
Öte yandan, Kuzey’ den alışverişin azalması, işletmelerin işlerinin düşmesini, devletin KDV, FİF ve ithalat vergilerini azaltıp, 2024'teki bütçe açığını da çoğaltabilir.