Çocuklarımızı ne kadar tanıyoruz ya da tanımaya çalışıyoruz? Bunu yapabilmenin, bu konuda en etkili sonuçları alabilmenin yollarından bir tanesi de resim analizi yaptırmak. Uzman bir kişi tarafından, çizmeye ve / veya boyamaya dayalı; çocuklar ve / veya gençler üzerinde uygulanan testlerle bizler için en değerli varlıklarımız olan çocuklarımızın bulundukları dönem içerisindeki psikolojik, sosyolojik ve fiziksel duydu durumlarını öğrenmiş oluyoruz.
Çocuk ve Resim
Resim, renklerle dünyayı yeniden yaratmaktır. Resim demek, çizgi ve renk demektir. Çizim ve renkse, hayatı daha güzel ifade edebilmektir. Resim, bireyin iç dünyasının yansıması olarak kabul edilmektedir. Duyguların hassaslığını renk ve çizimle yansıtmak için kullanılabilir. Çoğu zaman, sözcüklerin yetersiz kaldığı durumlarda o anlık duygu ve düşüncelerin renk, form, sembol ve desen olarak kağıda yansımasının dışavurumudur. Çizilen resimle bireyi kolayca tanıyabiliriz. Bireyle karşılaştığımızda belki de duyumsadığımız birtakım içe dönüşlerin anlamlarını çizgilerde bulabiliriz. Bireyi anlamanın ve davranışlarını anlamlandırmanın bir yolu da pek tabii ki ona resim çizdirmektir. Çünkü resim, içten gelen bir öyküdür.
Psikolojik Değerlendirmede Resmin Rolü
Psikoloji alanında bireyi tanımak için resim yöntemlerini kullanmaya olan ilgi gün geçtikçe artmaktadır. Türkiye’de bugüne kadar fazla olmamasına rağmen; Amerika, Rusya ve Batılı ülkelerde resim testleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Çizilen resimle resmi çizen kişinin ruh durumu arasında bir etkileşimin olduğu birçok uzman tarafından ileri sürülmüştür. Bu nedenle, resmin birey hakkında bilgi alma kaynağı olarak kullanılması kabul edilmektedir. Resim, insanın iç dünyasının yansımasıdır. Resim yapan kişi, o resmi kendi içinden çıkarmaktadır. Bireyin iç dünyasının ifade biçimi ve zihinsel yapısının yansıması olarak kabul edilebilir. Belli bir amaç için değil de gelişigüzel, kendiliğinden yapılan bir resim, bir uzman ( danışman, psikolog, psikanalist ) için kolay ulaşılabilen ve oldukça etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. Resim, psikolojinin birçok alanında değerlendirilebilmektedir.
Resim Çizmek için Neler Gerekmektedir?
Resim tekniğini kullanabilmek için hiçbir özel araç, gereç ve mekana ihtiyaç duyulmaz. Bu tekniği daha da özel ve daha cazip duruma getiren sadece kağıt ve kalemle uygulanabilir olmasıdır. Zaman konusunda da oldukça ekonomiktir. Birkaç dakikada herhangi bir yerde, okul sıralarında, evde salonda, arabada seyahat durumunda; yatarak, oturarak ya da ayakta yapılabilen bir resim, bireyin ruhsal durumu hakkında önemli ipuçları verebilmektedir.
Çocuk Resimleri
Çocuk resimlerinden yola çıkarak çocuk hakkında bilgi sahibi olmak, onun sadece duyguları hakkında değil; aynı zamanda zihinsel gelişimiyle ilgili olarak da yorumlarda bulunmak konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bireyi tanımada resimlerin kullanılmasını kimi bilim adamları, önemsemezken; kimileri, desteklemektedir. Resim çizme, özellikle çocuklar için iletişimi kolaylaştıran, kendini ifadeyi güçlendiren bir araç olarak varlığını sürdürmektedir. Çocuklar, sözel olarak ifade edemedikleri duygu ve düşüncelerini çizdikleri resimler aracılığıyla yansıtırlar.
Çocuklarımız, onlara zor gelen, onları heyecanlandıran olaylarda kendilerini net olarak anlatamayabilirler. Uzman kişilerin yaşa göre uyguladıkları bu testler sonucunda, bizim açımızdan onların yaşamları daha net oluyor; onlarsa yaşadıkları her neyse bunu kendi dünyalarında büyütmemiş oluyorlar.
Kaynaklar: Yavuzer, H. ( 1992 ), Resimleriyle Çocuk, Remzi Kitabevi, 5. Baskı,
İstanbul.
Ademer Eğitim Kurumları, Resim Analizi Ders Notları, 2019 – 2021, Ankara.